De druppel die de steen uitholt. De herhaling die verveelt en afstompt. De sleur die elke discussie doodt. Het zijn door de tijd beproefde methodes, die de FNV gebruikt om iedere vorm van intellectualisme en eventuele tegenspraak te blokkeren. Daartoe worden over een breed front FNV bestuurders ingezet. Bij elke gelegenheid die hun door de media geboden wordt, vervallen zij in dezelfde bezweringsformules. Nu zijn dergelijke uitingen doorgaans een primitieve poging om waarheden te verhullen en illusies te scheppen. De bezweringsrituelen bij de FNV zijn daarop geen uitzondering, en het zou best zo kunnen zijn dat de bestuurders er zo langzamerhand zelf in zijn gaan geloven. In elk geval hopen zij elke mogelijke kritiek op hun voorstelling van zaken met consequent geuite schijnwerkelijkheden te weerleggen.

Onbetwiste koploper in dit festival van de demagogie is Peter Gortzak. Mechanisch als een dolgedraaide Tibetaanse gebedsmolen prevelt hij zijn vakbondsmantra’s, die door het minder denkende deel van de pers getrouw weergegeven worden. Laten we hem eens volgen op zijn pad van misleiding. In de Volkskrant van 19 augustus 2009 betoogt de goede man dat er ‘niets mis is met het pensioenstelsel’, misschien op wat kleine aanpassingen na. En dan heeft hij het vast en zeker niet over het verwijderen van gesjeesde politici en incompetente bondsbonzen uit de pensioenfondsbesturen. Of over het feit dat meer dan de helft van de pensioenfondsen een herstelplan heeft moeten indienen, dat een nog onbekend aantal fondsen door De Nederlandsche Bank wordt gedwongen tot de beruchte ‘afstempeling’ (het nominaal verlagen van toegezegde pensioenen), dat indexering van de pensioenen van miljoenen gepensioneerden voor jaren geblokkeerd wordt, waardoor hun koopkracht ieder jaar verder achterblijft bij die van werkenden. Al dat soort maatschappelijk ongemak is niet aan Peter Gortzak besteed. Zijn toehoorders mochten eens gaan vermoeden dat het zijn bond is die rechtstreeks medeverantwoordelijk is voor deze ellende.

Peter Gortzak heeft nog meer bezweringsformules in zijn ransel. In hetzelfde Volkskrant-artikel heeft hij (even mijn formulering) al honderd keer gezegd dat op indexatie niet altijd gerekend mag worden. Wel, al zegt hij het duizend keer, onjuist blijft het. In de jaren ’80 van de vorige eeuw maakte de overheid als werkgever wel degelijk goede sier met het adverteren met welvaartsvaste pensioenen waarop overheidsdienaren na pensionering zouden kunnen rekenen. Na de privatisering van het ABP in 1996 is deze toezegging onder het tapijt geschoven, zonder daar overigens de belanghebbenden over te raadplegen. En niet nadat de overheid zo’n 15 miljard euro uit de kas van het ABP had geroofd. Het korte termijngeheugen van veel gepensioneerden mag misschien niet zijn wat het geweest is, maar met ons lange termijn geheugen is gelukkig helemaal niets mis.

Maar de grootste gotspe moet nog komen. Peter Gortzak bezingt de waarde van het Nederlandse pensioenstelsel waarbij als het in de ene pijler wat minder gaat er altijd nog twee andere pijlers zijn. Wat hij eigenlijk stelt is dat door het disfunctioneren van een groot aantal pensioenfondsen, mede door toedoen van de FNV, de gedupeerden er goed aan doen voor een individueel spaarpotje te zorgen. Zo lust ik er nog wel een paar.

Peter Gortzak heeft nog meer pijlen op zijn boog. Om het volgende punt te begrijpen, moeten we even naar de opstelling van Gerard Verheij van VNO-NCW. Deze spreekbuis voor de werkgeversbelangen heeft bedacht dat de huidige economische crisis een uitstekende aanleiding was om een oud plannetje dat al een paar jaar had liggen verstoffen in werkgeverskasten omdat het destijds weggehoond was, weer eens in het strijdperk te brengen. U raadt het al, het is met die pensioenpremies allemaal veel te kostbaar voor de noodlijdende werkgever, dus moet de Zwarte Piet ten snelste bij de werknemers gedeponeerd worden. Want met die pensioenen kan het best wat minder. Concurrentienadeel, de grote leiders van Nederlandse bedrijven die uit het buitenland komen, begrijpen het niet, en meer van dat soort discussievervuiling. Toen in de jaren ’90 in vereende samenspraak tussen werkgevers en vakbonden de premies veel te laag werden vastgesteld, in de illusie dat men het tekort wel zou bijspijkeren door overmatig risicovol beleggen, hoorde je de bazen van Gerard Verheij niet. Wat deden ze in die dagen met hun concurrentievoordeel? En die buitenlandse bazen? Gewoon eerst laten inburgeren.

Terug naar Peter Gortzak, die onmiddellijk meldde dat aan de premies een ‘natuurlijke grens’ gesteld is. En waarachtig, de man heeft gelijk. Het lijkt inderdaad onwaarschijnlijk dat de premies ooit hoger zullen uitvallen dan het loon. Maar verder? Terug naar de jaren ’90, en risicovol beleggen tot we erbij neervallen. Letterlijk….. Terwijl geen serieuze econoom durft te beweren dat het dieptepunt van de huidige economische crash al voorbij is, helpt de FNV alweer mee de volgende pensioencrisis op de rails te zetten.

Mantra’s, ook andere FNV coryfeeën weten van wanten. Astrid Jongerius, bijenkoningin die zichzelf omringd heeft met arbeidzame FNV darren, weet het ook regelmatig (zeer regelmatig, u begrijpt nu waarom) mooi te zeggen. Het is u wellicht nooit opgevallen, maar de FNV staat voorop als het om het behartigen van de belangen van gepensioneerden gaat. Maar vijf jaar geen indexatie dan, vraagt u? Helaas, u behoort kennelijk tot die onverbeterlijke betweters waar zelfs de FNV demagogie geen raad mee weet.

Liane Wubbels dan, oppergansje van de ANBO die zich uit puur persoonlijk opportunisme door de FNV in haar mantelpakje heeft laten naaien? Zij vertelt het volk voortdurend (voortdurend, u begrijpt me) dat gepensioneerden bij alle ouderenorganisaties doortrapte egoïsten zijn die alleen het eigenbelang voor ogen hebben. Maar gelukkig is er de ANBO, waar de gepensioneerde leden een voorbeeld van onbaatzuchtigheid en geestelijke evenwichtigheid zijn. Alleen zij zijn in staat om tot een perfecte afweging van ieders belangen op pensioengebied te komen. Gewoon lid worden van de FNV, dan is die flauwekul rond het Koser Kaja / Blok initiatiefwetsontwerp ook gelijk de wereld uit. Wubbelse wartaal, maar wel met het goedkeuringsstempel van de FNV.

Terug naar de bezweringsrituelen, de mantra’s, de FNV top die met molentjes loopt. Een oppervlakkige studie van de situatie in Tibet leert al heel snel dat ondanks de gebedsmolens het niet allemaal botertje tot de boom is. Een al even oppervlakkige beschouwing van de pensioensituatie in Nederland leert, dat de FNV vooral aan zelfbegoocheling leidt en aan volksmisleiding doet. Voor gepensioneerden en andere bij een pensioenfonds betrokken Nederlanders verdient een proces van zelfstandig nadenken nog steeds verre de voorkeur. En daar hebben we de FNV dus niet voor nodig.